Mới đây, tại Hội nghị đối thoại doanh nghiệp năm 2015 do UBND tỉnh tổ chức, đại diện Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa phản ánh, đơn giá thuế đất nói chung cao nhưng những kiến nghị của doanh nghiệp tại CCN Nghi Phú chưa được giải quyết. Khi kêu gọi đầu tư, các doanh nghiệp đầu tư vào ký hợp đồng thuê đất với TP. Vinh giá 1.000 đồng/m2/năm. Trong quá trình được tăng theo lộ trình 5 năm/lần nhưng không vượt quá 10-15% thế nhưng có thời điểm tăng lên 3800 đồng/m2/năm - 4.500 đồng/m2/năm - 5.000 đồng/m2/năm.

 

Để hiểu rõ hơn nội dung phản ánh, chúng tôi trở lại CCN Nghi Phú. Ông Nguyễn Văn Thảo – Giám đốc Công ty TNHH Việt Mỹ được xây dựng tại CCN Nghi Phú ngay sau khi cụm công nghiệp này hình thành. Ngoài việc sản xuất phân bón các loại, doanh nghiệp còn tham gia kinh doanh cung ứng phân bón cho một số thương hiệu khác. Năm 2014, công ty sản xuất 15.000 tấn phân bón NPK các loại, doanh số đạt 300 tỷ đồng; 8 tháng đầu năm 2015 sản lượng đạt 800 tấn, doanh số 50 tỷ đồng. Hiện doanh nghiệp tạo việc làm cho 35 lao động. Cách thức bán hàng của doanh nghiệp thông qua các tổ chức hội nông dân, kênh HTX, thị trường chủ yếu của doanh nghiệp là Nghệ An, Hà Tĩnh.

Sản xuất tại Nhà máy phân bón Việt Mỹ.

 

Sản xuất, kinh doanh ngày càng khó khăn, cạnh tranh gay gắt. Thế nhưng, trong bối cảnh đó, giá thuê đất không ngừng tăng. Công ty TNHH Việt Mỹ có diện tích đất được thuê 4.168,2m2 tại lô số 8, KCNN Nghi Phú, được cấp đất từ năm 2007. Giai đoạn 2007 – 2012, tiền thuê đất khoảng 15 triệu đồng/năm. Đến cuối năm 2012 có quyết định phê duyệt đơn giá thuê đất 5 năm tiếp theo đối với Công ty TNHH Việt Mỹ là: 24.107 đồng/m2/năm. Vì thế, năm 2012, 2013, tổng số tiền thuê đất mặt nước phải nộp nâng lên 100.482.797 đồng/năm. Năm 2014, 2015 là 88 triệu đồng. Như vậy, theo đơn giá mới, tiền thuê đất mà Công ty TNHH Việt Mỹ phải nộp tăng khoảng 6 lần so với giá cũ.

 

Còn tại Công ty CP thương mại Thành Trung thuê 3.094,5m2, năm 2011 tổng tiền thuê đất phải nộp chỉ hơn 15 triệu đồng; năm 2012 tăng lên 23.719.000 đồng; năm 2013 tăng lên 117.616.000 đồng (đơn giá 38.008 đồng/m2); năm 2014, 2015 còn 88.172 triệu đồng (đơn giá 28.493 đồng/m2).

Ông Nguyễn Thế Kinh, Giám đốc Công ty Thương mại Thành Trung cho biết, UBND tỉnh cần xem xét điều chỉnh mức thuê đất áp dụng cho các doanh nghiệp tại CCN Nghi Phú. Theo Nghị định 121/CP của Chính phủ thì Nghệ An chỉ có thể tăng từ 2-2,5 lần, trong khi đó, theo thông báo của ngành chức năng thì mức thu có thời điểm tăng 600 - 800% so với năm trước. Chúng tôi mong muốn được đối thoại trực tiếp với UBND tỉnh, Sở Tài chính về vấn đề này.

 

Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Minh Quân,  Trưởng phòng Quản lý giá và công sản (Sở Tài chính) cho biết: Các doanh nghiệp thuộc CCN Nghi Phú được UBND tỉnh ban hành quyết định cho thuê đất và ký hợp đồng thuê đất với Sở TN&MT từ sau năm 2006 nên phải thực hiện nộp tiền thuê đất theo cách tính và nguyên tắc được quy định tại Nghị định 142 ngày 14/11/2005 của Chính phủ, Quyết định 67/2006 ngày 7/7/2006 của UBND tỉnh. Trên thực tế, căn cứ quy trình quy định về phê duyệt giá đất để làm căn cứ xác định đơn giá thuê đất theo quy định hiện hành của Nhà nước, Sở Tài chính đã chủ động xác định giá đất sản xuất kinh doanh cho 6 DN tại CCN Nghi Phú tại thời điểm năm 2012, 2013, 2014 để làm cơ sở xác định tiền thuê đất. Tuy nhiên, do đơn giá thuê đất được xác định theo quy định tăng 6 - 8 lần so với thời kỳ ổn định 5 năm trước nên các doanh nghiệp tại Khu CCN Nghi Phú đã khiếu nại và theo kết luận của đoàn kiểm tra liên ngành thì trên cơ sở mức giá của cơ quan thẩm định giá độc lập, Sở Tài chính đã đề nghị Sở TN&MT có ý kiến để trình Hội đồng định giá đất tỉnh và UBND tỉnh quyết định. Đến nay, Hội đồng định giá đất tỉnh đã thống nhất mức giá đất SXKD mà Sở TN&MT và Sở Tài chính đề xuất, trong đó 4 doanh nghiệp cao hơn và 2 doanh nghiệp có mức giá đất bằng với mức giá đất mà Sở Tài chính đã xác định trước đây.

 

Việc điều chỉnh đơn giá thuê đất theo quy định tại Nghị định 142/2005 ngày 14/11/2005 của Chính phủ về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước đã được bổ sung, sửa đổi tại Nghị định 121/2010/NĐ-CP ngày 30/12/2010 của Chính phủ và Quyết định 36 ngày 1/8/2011 của UBND tỉnh Nghệ An. Theo Cục Thuế tỉnh, để giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp khi điều chỉnh đơn giá thuê đất Chính phủ đã có các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ phát triển thị trường của Chính phủ, giảm tiền thuê đất cho các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước cho thuê đất mà số tiền thuê đất phải nộp theo quy định tại Nghị định 121 tăng quá 2 lần so với mức nộp năm 2010.

 

Trường hợp tiền thuê đất sau khi được giảm vẫn lớn hơn 2 lần so với tiền thuê đất phải nộp của năm 2010 thì được giảm tiếp tiền thuê đất đến mức bằng 2 lần tiền thuê đất phải nộp năm 2010. Theo các quy định trên thì kể từ thời điểm ngày 1/3/2011 đến nay, doanh nghiệp nào hết thời hạn ổn định giá thuê đất (giá thuê đất đã áp dụng cách thời điểm này 5 năm tính từ năm 2006, 2007, 2008) thì phải điều chỉnh lại đơn giá thuê đất và sẽ phải điều chỉnh cả 2 yếu tố: giá thuê đất được xác định theo bảng giá đất do UBND tỉnh quy định và tỷ lệ % tính đơn giá thuê đất của thửa đất từ mức 0,5%-0,7% lên mức 1,5%-1,56%. Như vậy, mức giá thuê đất của các doanh nghiệp thuộc CCN Nghi Phú năm 2012 và năm 2013 sẽ tăng từ 2 đến 8 lần so với năm 2006 - 2008 tùy vị trí, đúng như phản ánh của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, mức giá cho thuê này là đúng theo quy định cho phép của Chính phủ, UBND tỉnh và các cơ quan cấp tỉnh không được phép tính thấp hơn mức quy định.

 

“Tại Khoản 1, Điều 7, Thông tư hướng dẫn thi hành Nghị định 46, dự án thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm trước ngày Nghị định số 46/2014/NĐ - CP có hiệu lực thi hành và đang trong thời gian ổn định đơn giá thuê đất nhưng đơn giá thuê đất đang nộp cao hơn đơn giá thuê đất quy định tại nghị định này thì được thực hiện điều chỉnh lại đơn giá thuê đất theo quy định tại Điều 4, Nghị định số 46/2014/NĐ-CP. Theo đó, doanh nghiệp đối chiếu các quy định trên nếu thuộc đối tượng được điều chỉnh đơn giá thì làm hồ sơ gửi cơ quan thuế để được điều chỉnh từ 1/1/2015” – đại diện Cục Thuế cho biết.

Như vậy, về vấn đề các doanh nghiệp hoạt động tại CCN Nghi Phú cho rằng họ ký hợp đồng thuê đất với TP. Vinh giá 100 đồng/năm và trong quá trình hoạt động sẽ tăng theo lộ trình 5 năm/lần nhưng không vượt quá 10-15%, phía Cục Thuế đã khẳng định vẫn giữ nguyên quan điểm áp dụng theo Nghị định 121 của Chính phủ và Quyết định 36 của UBND tỉnh Nghệ An.

 

Bởi mức giá cho thuê này là đúng theo quy định cho phép của Chính phủ, UBND tỉnh và các cơ quan cấp tỉnh không được phép tính thấp hơn mức quy định. Tuy nhiên, theo chúng tôi, mặc dù Cục Thuế đã có văn bản hướng dẫn doanh nghiệp làm hồ sơ để được điều chỉnh giá, nhưng Cục Thuế cần chủ động tính, điều chỉnh theo tỷ lệ phần trăm đơn giá thuê đất đã được UBND tỉnh quy định nhằm đưa ra mức giá ổn định, đảm bảo quyền lợi cho doanh nghiệp.

 

Bài, ảnh: Thu Huyền-Baonghean.vn