Cuối cùng thì TP Vinh cũng đã có một quyết định dũng cảm khi “Từng bước chuyển giao trường THCS Đặng Thai Mai về cho phường Hưng Phúc”. 

Chuyển giao trường THCS Đặng Thai Mai về phường Hưng Phúc

Vậy là sau hàng chục năm tồn tại với danh nghĩa trường trọng điểm chất lượng cao, một vỏ bọc né tránh cụm từ trường chuyên lớp chọn, trường THCS Đặng Thai Mai sẽ là mái trường của con em phường Hưng Phúc đúng nghĩa như các trường khác trên địa bàn Thành phố. Người dân Hưng Phúc phấn khởi. Nhiều bậc phụ huynh, giáo viên, học sinh tiểu học Thành phố Vinh cũng thở phào nhẹ nhõm. TP Vinh đã nổ phát súng đầu tiên, phá toang cánh cửa để xóa bỏ những tư duy đã cũ trong quản lý giáo dục. Đây không chỉ là câu chuyện của riêng trường Đặng Thai Mai.

Còn nhớ lâu nay, ngay từ năm lớp 1, lớp 2, nhiều bậc phụ huynh đã bắt đầu chạy đôn, chạy đáo cố xin cho con em mình vào cho được “lớp chọn”, lớp tốt có giáo viên chủ nhiệm giỏi; rồi tìm thầy, tìm cô cho con em mình ôn luyện với mục tiêu vào cho bằng được “ trường trọng điểm chất lượng lượng cao”. Ngoài 8h trên lớp các em được đưa  đến các Trung tâm Tiếng Anh, Toán tư duy, lôgic... rồi theo học tại nhà riêng của một số thầy cô có tiếng. 

Mặc dù, ngành Giáo dục ở nhiều địa phương khá cương quyết trong việc cấm dạy thêm, học thêm ở bậc Tiểu học và THCS nhưng sự đời, đã có cầu, ắt có cung. Ngay bản thân con em nhiều giáo viên, cán bộ trong ngành cũng tham gia trào lưu này. Cấm dạy thêm tại nhà riêng thì người ta tìm đến thuê, mượn các nhà khác, địa điểm khác. Cách gọi cũng khác đi, không phải là dạy thêm mà là “kèm cặp thêm” theo đề nghị tha thiết cả các bậc phụ huynh, toàn những người  thân quen gửi gắm. Thanh tra có phát hiện ra cũng khó xử cả về lý về tình.

Hơn nữa, ở Việt nam, cũng có nhiều thông lệ rồi, cái gì không quản được thì cấm. Cấm thì cứ cấm, những nó vẫn diễn ra. Vậy nên có  một cuộc đua ngầm trong các trường tiểu học, gây áp lực căng thẳng lên cả phụ huynh, học sinh và các nhà trường. Mà đã là cuộc đua ngầm thì  tất nhiên sẽ có những “tiểu xảo”, những mánh khóe không minh bạch, cái mà dư luận vẫn râm ran gọi tên là “chạy” là “tiêu cực” qua các mùa thi, tuyển. Đau khổ nhất là điểm số của thầy cô, danh sách trúng tuyển của nhà trường lại được nhỏ, to với nhau bằng một, thậm chí hai con số tiền triệu.

Cũng có người đặt vấn đề, tại các bậc phụ huynh tự gây áp lực lên con em mình. Cần phải hiểu và đánh giá đúng năng lực của con em mình xem có đủ khả năng để vào theo học tại các trường “chất lượng cao” như Đặng Thai Mai hay không chứ cần gì phải mất công, thậm chí mất của, tốn kém  như vậy? Xin thưa, điều đó đúng về mặt lý thuyết. Còn trên thực tế, có cha mẹ nào lại không mong muốn cho con em mình được học ở mái trường tốt, có sự đầu tư lớn hơn về cơ sở vật chất và đặc biệt là quy tụ đội ngũ giáo viên giỏi. Chính ngành giáo dục  với căn bệnh thành tích cố hữu đã cố gắng “lách” Nghị quyết của Trung ương khi đề ra chủ trương xây dựng một hệ thống trường “trọng điểm chất lượng cao” để thay thế cho cụm từ “trường chuyên lớp chọn” được Trung ương yêu cầu loại bỏ ở Tiểu học và THCS. Lý do mà ngành này đưa ra là cần phải có những mái trường trọng điểm như vậy để nâng cao chất lượng mũi nhọn, có được một đội “gà nòi” để tham gia các kỳ thi , mang lại thành tích  cho địa phương và cho ngành. Xem ra, mục tiêu này cũng khá thuyết phục. Và hệ thống (ở Nghệ An có  khoảng 17 trường) kiểu như thế này vẫn tồn tại hàng chục năm nay ở nhiểu địa phương. Và hàng năm vẫn tổ chức thi tuyển, xét tuyển, gây tâm lý căng thẳng không đáng có.

Tuy nhiên, với mong muốn cải cách giáo dục, giảm áp lực cho học sinh, Bộ GDĐT những năm gần đây đã liên tục đưa ra những chủ trương mới, trong đó có việc không tổ chức bất cứ kỳ thi mang tính quốc gia nào ở 2 bậc Phổ cập giáo dục là Tiểu học và THCS… Năm nay, với chỉ thị 5051, cấm tất cả mọi hình thức thi tuyển ở bậc Tiểu học của Bộ GDĐT, có thể nói các địa phương và ngành giáo dục không còn đường lùi. Nếu thực hiện theo chỉ đạo của Bộ, thì buộc phải tổ chức xét tuyển đối với những trường trọng điểm chất lượng cao. Đã là xét tuyển, thì lại phải xây dựng hệ thống tiêu chí sao cho đảm bảo khoa học, chính xác, công bằng. Liệu rồi xét tuyển, có thực chất, thực sự khách quan? hay vẫn là cuộc đua ngầm, chạy tiêu chí, rồi tình trạng thư tay, quà cáp... Quả là đau đầu với những nhà quản lý.

Đã đến lúc câu hỏi đặt ra là liệu có nên tiếp tục tồn tại các trường kiểu này nữa hay không? Hay ngành giáo dục và các địa phương muốn được tự làm khó, làm khổ mình? Muốn dành được quyền “xét”, “chọn”? Và phía sau đó là gì? Giữa lúc các trường, các phòng Giáo dục đang loay hoay phương án xét tuyển như thế nào theo công văn hướng dẫn của Sở GDĐT thì  Thành phố Vinh đã tìm ra lời giải đó bằng việc chuyển giao trường THCS Đặng Thai Mai về phường Hưng Phúc, xóa bỏ tư duy xây dựng trường chất lượng cao ở bậc phổ cập giáo dục.

Một quyết định có thể nói là dũng cảm, phù hợp với thực tiễn. Bởi lâu nay, mái trường này cũng không phải là nguồn cung cấp duy nhất cho trường Chuyên Phan Bội Châu và các đội tuyển học sinh giỏi quốc gia nữa. Ngày càng nhiều em học sinh đạt giải cao quốc gia, quốc tế và đỗ thủ khoa Đại học đến từ nhiều trường khác trên địa bàn tỉnh. Mới đây nhất là em Nguyễn Ngọc Khánh, HCV Vật lý Châu Á 2015, cũng từng học ở mái trường THCS Nghi Trung, Nghi Lộc, sau đó thi đỗ vào trường  chuyên Phan Bội Châu. Mặt khác, không chủ trương đầu tư trường trọng điểm chất lượng cao, Thành phố Vinh sẽ có cơ hội nhiều hơn trong việc nâng cao chất lượng đại trà, đảm bảo công bằng trong giáo dục giữa các địa phương trên địa bàn.

Việc chuyển giao trường THCS Đặng Thai Mai về phường Hưng Phúc là một quyết định được dư luận đánh giá cao của Thành phố Vinh. Tuy nhiên, vẫn còn những việc khác cần phải giải quyết đồng bộ để chủ trương này thực sự triệt để. Đó là về đội ngũ giáo viên giỏi, lâu nay ưu tiên nhận tập trung về Đặng Thai Mai sẽ được ngành GDĐT Thành phố xử lý như thế nào. Liệu có thể được luân chuyển quay vòng về các trường khác trên địa bàn hay không để đảm bảo công bằng cho học sinh Thành phố được học với những thầy cô giáo giỏi? Nếu vẫn giữ nguyên như hiện nay, thì cùng với việc sĩ số học sinh THCS của con em phường Hưng Phúc chưa nhiều, rất có thể lại xuất hiện một cuộc đua “trái tuyến”,  “chạy” để được vào học tại ngôi trường này. Vì xét về thực chất, dù chuyển về phường Hưng Phúc, nhưng với cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên đứng lớp giữ nguyên, thì trường Đặng Thai Mai vẫn là ngôi trường tốt nhất hiện nay trên địa bàn Thành phố. 

(Trần Ngọc) - Truyenhinhnghean.vn