Theo đơn kiến nghị, từ ngày 22-6-2014, Công ty Cổ phần Bất động sản và Xăng dầu Nghệ Tĩnh "xây dựng Cửa hàng xăng dầu Quán Bàu (sau đây viết tắt là cửa hàng) trái phép trong khu vực dân cư, gây ô nhiễm môi trường, không bảo đảm an toàn cháy nổ, đe dọa đến tính mạng và tài sản của người dân sống xung quanh…". Đơn kiến nghị của người dân nhấn mạnh, trong khu vực dân cư này có 8 hộ gia đình thuộc đối tượng chính sách, trong đó có những hộ có 2 đến 3 liệt sĩ… Người dân kiến nghị những điểm chính như sau: Vị trí đang xây dựng cửa hàng xăng dầu là quy hoạch các lô đất từ lô số 14 đến lô số 20, cho hộ dân cư theo bản quy hoạch tổng thể của UBND tỉnh Nghệ An; cửa hàng xăng dầu được xây dựng sát với các hộ dân, cách 0,8m, gây ô nhiễm môi trường, nguồn nước sinh hoạt, ảnh hưởng sức khỏe; người dân đã báo cáo với chính quyền địa phương, làm đơn kiến nghị nhưng chưa được giải quyết dứt điểm.
 

Ngày 19-9, được sự ủy quyền của lãnh đạo Sở Công Thương tỉnh Nghệ An, bà Hồ Thị Hà, Phó trưởng Phòng Quản lý môi trường cung cấp cho chúng tôi nhiều thông tin về cửa hàng xăng dầu trên: Hồ sơ thủ tục xây dựng cửa hàng đầy đủ, đúng quy định, trong đó có Công văn số 348/SCT-QLMT ngày 9-5-2012 của Sở Công Thương đồng ý cho phép Công ty Cổ phần Bất động sản và Xăng dầu Nghệ Tĩnh đầu tư xây dựng; Quy hoạch chi tiết xây dựng cửa hàng được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt ngày 19-12-2012; Giấy chứng nhận thẩm duyệt về phòng cháy, chữa cháy cho công trình do Công an Nghệ An cấp ngày 14-11-2012; Giấy phép xây dựng số 23GP/SXD ngày 25-4-2014; Thông báo số 04/TB-UBND ngày 28-2-2014 của UBND TP Vinh về chấp nhận đăng ký bản cam kết bảo vệ môi trường của dự án xây dựng cửa hàng; 5 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được chuyển mục đích sử dụng từ đất ở đô thị sang đất cơ sở sản xuất.

Bà Hồ Thị Hà khẳng định về mặt thủ tục pháp lý, doanh nghiệp đã chấp hành đúng quy định, không có gì sai. Tuy nhiên, khi công trình cửa hàng xăng dầu hoàn thành, Sở Công Thương sẽ tiến hành kiểm nghiệm tại thực địa, nếu bảo đảm đúng các yêu cầu, cam kết mới cấp giấy phép kinh doanh.

Chúng tôi đến hiện trường, nơi cửa hàng đang được thi công tại khu dân cư thuộc khối 11, phường Quán Bàu. Đây là khu vực được UBND tỉnh Nghệ An quy hoạch thành khu dân cư để cấp đất ở cho các gia đình chính sách, các hộ dân thuộc diện tái định cư của các dự án khác. Ngoài ra, có nhiều người mua quyền sử dụng đất theo hình thức đấu giá để ở. Ở đây đã hình thành các tổ dân cư 5, 6, 7. Tuy nhiên, người dân thực sự băn khoăn khi một cây xăng đang được xây dựng ngay sát tường nhà mình… Đó thực sự là những lo lắng hoàn toàn chính đáng, nhất là những người đã mua đấu giá các thửa đất ở đây, nếu biết trước thửa đất của họ liền kề hay ở trong khu vực có cửa hàng xăng dầu khá lớn, có thể họ sẽ thay đổi quyết định hoặc sẽ đưa ra mức đấu giá thấp hơn? Theo Quy chuẩn 01:2013/BCT, khoảng cách an toàn tính từ bể chứa và cột bơm đến công trình bên ngoài cửa hàng, đối với cửa hàng cấp 3 là trên 5m. Khoảng cách này được phép giảm 30% khi cửa hàng có lắp hệ thống thu hồi hơi xăng dầu.

Căn cứ vào quy định này, nhóm phóng viên chúng tôi đã kiểm tra, đo đạc tại hiện trường, thấy rằng khoảng cách từ tường nhà dân đến mép bể chứa xăng dầu là 6m; đến các cột bơm là 8m. Công trình hiện đang được xây dựng, cơ bản đã xong phần thô. Bao quanh là tường rào kín khá cao, có khả năng phòng, chống, giảm tối đa thiệt hại khi có tình huống bất trắc…

Tuy nhiên, tìm hiểu, chúng tôi được biết khuôn viên cửa hàng đang xây dựng nằm trên 7 thửa đất liền kề, trong khi Giấy phép xây dựng và các văn bản, tài liệu khác chỉ thể hiện cửa hàng trên 5 thửa đất cùng tờ bản đồ số 17, có tổng diện tích 765,5m2. Chúng tôi cho rằng, nếu doanh nghiệp sử dụng toàn bộ 7 thửa đất để kinh doanh xăng dầu, theo quy định của pháp luật, thì phải làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất cho 2 thửa còn lại, đồng thời bổ sung, điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng cửa hàng cùng các văn bản có liên quan. 

Ngày 20-9, làm việc với chúng tôi, ông Hồ Thanh Xuân, Phó giám đốc Công ty Cổ phần Bất động sản và Xăng dầu Nghệ Tĩnh cho rằng, ông hoàn toàn bất ngờ khi người dân nhiều lần có kiến nghị về việc xây dựng Cửa hàng xăng dầu Quán Bàu. Bởi theo ông, việc đầu tư xây dựng cửa hàng xăng dầu là có lợi cho cộng đồng, tạo ra một số việc làm, tạo sự thuận tiện giải quyết nhu cầu xăng dầu cho cá nhân, tập thể, doanh nghiệp trong tương lai, khi các khu dân cư, khu công nghiệp trên địa bàn hình thành và phát triển.

Thiết nghĩ, doanh nghiệp cần chủ động phối hợp với chính quyền địa phương và cơ quan chức năng tổ chức họp bàn với dân, giải thích, vận động người dân đồng thuận, ủng hộ xây dựng, bảo vệ cửa hàng; đồng thời cam kết và nghiêm túc thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường, phòng, chống cháy nổ, trật tự an toàn xã hội.