Chương trình dạy Tiếng Việt lớp 1 theo phương pháp mới bao gồm 4 nội dung: Học vần, viết, đọc và viết chính tả, nhằm mục đích giúp học sinh đọc thông, viết thạo, nắm chắc luật chính tả, hệ thống cấu trúc ngữ âm tiếng Việt, để từ đó hướng cho các em phát triển tư duy và phát huy năng lực tối ưu của mình. Qua năm đầu thực hiện thí điểm, hiệu quả đã thấy rõ khi hầu hết học sinh có thể đọc nhanh, hiểu nhanh và hình thành đồng thời các kỹ năng nghe - nói - đọc - viết. Ngoài ra, phương pháp dạy học tiếng Việt 1 - Công nghệ giáo dục giúp cho giáo viên nắm vững kỹ thuật dạy học theo hướng tích cực, tiến trình giờ dạy nhẹ nhàng, dễ thực hiện. Giáo viên không phải soạn bài nhiều nên có thời gian nghiên cứu thiết kế bài giảng. Tuy vậy, chương trình cũng có những khó khăn nhất định, bởi so với chương trình sách giáo khoa cũ, thời gian dành cho phần chính tả không nhiều như năm trước, số lượng từ mới của một bài dạy nhiều, giáo viên không đủ thời gian chuyển tải được 4 bước dạy đối với từng học sinh trong 1 bài học. Học sinh vẫn bị nhầm lẫn vần... Hơn nữa, quá trình phối hợp giữa giáo viên và phụ huynh khi dạy cho con ở nhà cũng không thuận lợi, bởi có nhiều cách phát âm, cách ghép từ mới, đòi hỏi học sinh phải thực sự đi học chuyên cần. Trước những hạn chế này, bước sang năm học 2014 - 2015, cô giáo Đỗ Thị Hồng Oanh, Tổ trưởng tổ lớp 1 Trường Tiểu học Trường Thi đã suy nghĩ rất nhiều và đưa ra các giải pháp để các giờ học tiếng Việt hiệu quả hơn, trong đó, về đội ngũ giáo viên vẫn duy trì những người đã có kinh nghiệm dạy học của năm học trước. Tăng cường các giờ dạy về kỹ năng, xen giữa giờ dạy tiếng Việt sẽ có nhiều hình thức “học mà chơi, chơi mà học” để các em có tâm lý thoải mái. Bên cạnh đó, nhà trường cũng tổ chức họp phụ huynh sớm với những học sinh đầu cấp, trong đó có đưa ra các phương pháp phối hợp giữa phụ huynh và nhà trường trong việc dạy tiếng Việt. 

 

Hiện 100% các trường tiểu học trên địa bàn Thành phố Vinh đã triển khai dạy tiếng Việt lớp 1 theo chương trình giáo dục công nghệ. Còn trên toàn tỉnh, năm học 2014 - 2015 này có khoảng 500 trường đăng ký dạy theo chương trình mới. Đồng thời, năm học 2014 - 2015, bậc học tiểu học của Nghệ An đã “đi trước đón đầu” khi có nhiều thay đổi nhằm hướng tới phát triển năng lực người học, thay vì cung cấp kiến thức cho người học như trước đây. Trong đó, sẽ đưa tiết học kỹ năng sống vào tiết học chính trong tuần; đẩy mạnh các hoạt động giáo dục chính khóa như đưa dân ca, đưa trò chơi dân gian vào nhà trường, đưa bài tập thể dục erobic để thay cho bài tập thể dục giữa giờ, nhằm giúp các em phát triển thể chất và tâm hồn người Việt.  Trong các tiết học, các em tự thực hành, tự giải bài tập theo năng lực thay vì “cô giải, trò làm”, tránh cách dạy “cào bằng” như trước kia. Đặc biệt, nếu như năm trước, việc đánh giá học sinh bằng hình thức  nhận xét kết hợp với điểm số định kỳ chỉ được triển khai thí điểm ở khối lớp 1 nay sẽ được triển khai ở cả 5 khối từ lớp 1 - lớp 5… Ông Trần Thế Sơn, Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học, Sở Giáo dục và Đào tạo cho rằng:  Khi để học sinh làm bài tập theo năng lực chắc chắn sẽ phân loại được học sinh, trên cơ sở đó, các giáo viên có điều kiện để kèm cặp học sinh yếu, kém. Cách học, cách dạy không quá chú trọng điểm số cũng sẽ đưa lại một nền giáo dục tự học nhẹ nhàng, tạo niềm vui cho các em khi đến trường, để các em không bị áp lực về học hành, thi cử.

 

Từ năm học này, ở bậc học tiểu học tuần học đầu tiên sẽ được triển khai sau ngày 5/9 như nhiều năm học trước đây và không còn kỳ nghỉ giữa kỳ. Đón nhận thông tin này, cô giáo Đặng Thị Hoa, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Trường Thi nói rằng: Điều đó giúp học sinh không phải gián đoạn và ổn định nề nếp sau một đợt nghỉ dài giữa kỳ như những năm học trước. Hơn nữa, tạo cho học sinh cảm giác phấn chấn để các em thấy được ý nghĩa của tuần học đầu tiên sau ngày khai giảng, để ngày khai giảng đúng nghĩa là “Ngày toàn dân đưa trẻ đến trường”.

 

Không chỉ riêng bậc tiểu học mà ở tất cả các bậc học khác từ mầm non, trung học cơ sở, phổ thông trung học, việc đổi mới cũng được xem là nhiệm vụ trọng tâm của năm học 2014 - 2015. Tuy nhiên, để chương trình thực chất, hiệu quả và đúng với chủ trương của ngành, đó là nhằm “nâng cao chất lượng giáo dục một cách toàn diện” các nhiệm vụ được triển khai thành từng công việc cụ thể. Ví như ở giáo dục trung học, trong năm học này sẽ có 4 nội dung đổi mới: phương pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học, nội dung sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn, kiểm tra đánh giá. Theo đó, các trường sẽ đẩy mạnh việc ứng dụng thực hành trong các môn học, tăng cường liên hệ thực tiễn, sử dụng hợp lý, hiệu quả thiết bị, đồ dùng dạy học, đẩy nhanh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong các môn học. Đa dạng hóa các hình thức dạy học các môn học, tăng tính trải nghiệm cho học sinh. Đặc biệt quan tâm tới việc rèn luyện kỹ năng cho học sinh, nhất là kỹ năng tự học, tự nghiên cứu, sử dụng sách giáo khoa và tài liệu tham khảo, bồi dưỡng năng lực độc lập suy nghĩ. Về kiểm tra đánh giá sẽ tăng cường câu hỏi, bài tập kiểm tra theo định hướng phát triển năng lực, kết hợp một cách hợp lý giữa kiểm tra lý thuyết và kiểm tra thực hành, tăng cường các câu hỏi mở, gắn với các vấn đề thời sự để học sinh được bày tỏ chính kiến. Việc chấm bài kiểm tra cần có phần nhận xét, động viên đối với những học sinh có cố gắng, cần cho điểm kết hợp giữa đánh giá kết quả bài làm với theo dõi sự cố gắng, tiến bộ của học sinh. Ông Võ Văn Mai, Trưởng phòng Giáo dục Trung học, Sở GD&ĐT cho rằng: Sự đổi mới trong hoàn cảnh hiện nay là một quá trình tất yếu và phù hợp với xu thế học hiện nay. Vì thế, các trường phải tự đổi mới trong cách dạy, cách học, cách đánh giá và cả trong cách quản lý thì học sinh mới có thể theo kịp tiến trình của toàn ngành. 

 

 Những ngày này, Bộ Giáo dục - Đào tạo đang lấy ý kiến về kỳ thi quốc gia cho năm học tới. Tuy chưa thống nhất phương án cuối cùng, nhưng các phương án đang được lấy ý kiến lần này đã cho thấy sự quyết tâm trong đổi mới của toàn ngành Giáo dục, trong đó, mục đích chính là hướng học sinh tới sự phát triển toàn diện, đánh giá và phân loại đúng học sinh, bỏ dần phương pháp học tủ, học lệch. Đây cũng là mục tiêu mà ngành Giáo dục Nghệ An đang hướng tới trong năm học 2014 - 2015 này. Theo ông Nguyễn Hoàng, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thì chúng ta có quyền kỳ vọng “việc đổi mới phương pháp dạy và học chuyển từ việc truyền thụ kiến thức sang việc phát huy năng lực học sinh sẽ làm cho học sinh được suy nghĩ nhiều hơn, được làm nhiều hơn, được trải nghiệm nhiều hơn, giúp các em hình thành phẩm chất, năng lực hướng tới một nhân cách phát triển toàn diện”.